W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej istnieje ryzyko do powstania szkody w obrocie gospodarczym. Jest to przestępstwo, które może zostać popełnione przez osoby zajmujące się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą – zarówno konsumentów, jak i szeroko pojętych przedsiębiorców.
Wymieniona wcześniej szkoda jest niczym innym jak uszczerbkiem w cudzym majątku, wyrażającym się w rzeczywistej stracie lub w utraconym zysku. Ponadto, szkoda ta musi być konkretnie określona w pieniądzu. Jeżeli sprawca działał w celu osiągnięcia przez nią korzyści majątkowej, może mu zostać wymierzona surowsza kara.
Wyróżniamy szkodę znaczną, czyli taką której wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 000 złotych, oraz szkodę w wielkich rozmiarach której wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 1 000 000 złotych.
Art. 296
- 1. Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
- 1 a. Jeżeli sprawca, o którym mowa w § 1 przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
- 2. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w §1 lub 1a działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
- 3. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w § 1 lub 2 wyrządza szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
- 4. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w § 1 lub 3 działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
- 4 a. Jeżeli pokrzywdzonym nie jest Skarb Państwa, ściganie przestępstwa określonego w § 1a następuje na wniosek pokrzywdzonego.
- 5. Nie podlega karze, kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie naprawił w całości wyrządzoną szkodę.
Możliwość popełnienia przestępstwa określonego w art. 296 k.k. jest stresujące zapewne dla niejednej osoby odpowiedzialnej za prowadzenie spraw majątkowych lub działalności gospodarczej innego podmiotu. Ten artykuł mówi nam również o surowej odpowiedzialności, ponieważ dotyczy również się sytuacji za jego nieumyślne popełnienie.
Kto może popełnić przestępstwo?
Zgodnie z art. 296 k.k. przestępstwo to ma charakter indywidualny właściwy. Oznacza to, że może je popełnić jedynie wąskie grono podmiotów. Odpowiedzialności karnej za popełnienie tego przestępstwa może podlegać wyłącznie osoba obowiązana na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jeżeli tożsama osoba, o której mowa powyżej, przez nadużycie udzielonych jej uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na niej obowiązku, sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Jeżeli przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków nie jest uzasadnione, celowe, etyczne bądź jest kontrowersyjne, ale w efekcie nie została spowodowana szkoda majątkowa w wielkich rozmiarach bądź znaczna szkoda majątkowa to nie ma wówczas podstaw do przypisania sprawcy przestępstwa wyrządzenia szkody w obrocie gospodarczym.
Odpowiedzialność karna
Za opisywany czyn kodeks karny przewiduję karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Możliwość uniknięcia odpowiedzialności karnej pojawia się w sytuacji, gdy dany sprawca przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie naprawił w całości wyrządzoną szkodę.
