Umowa przedwstępna, jest porozumieniem, poprzez które jedna strona lub więcej stron zobowiązują się zawrzeć w przyszłości odrębną umowę zobowiązaniową. Może być umową jednostronnie lub dwustronnie obowiązującą. Powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Strony mogą również wprowadzać postanowienia wykraczające poza minimalne, ustawowe wymogi dotyczące treści. Umowa przedwstępna może mieć postać odrębnej umowy, bądź zawierać swoje postanowienia w odrębnej umowie.
Gdy nie został ustalony termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona to powinna być ona podpisana w odpowiednim terminie, wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. W sytuacji gdy obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy i każda z nich wyznaczyła inny termin, strona, która wcześniej złożyła oświadczenie, wyznaczyła termin wiążący wg. art. 389 Kodeksu Cywilnego. W chwili niewyznaczenia terminu w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej, następuje brak możliwości zawarcia umowy przyrzeczonej. Umowa przedwstępna nie wymaga żadnej konkretnej formy, w odróżnieniu od umowy właściwej, gdzie konieczna jest forma aktu notarialnego.
Co w sytuacji gdy jedna ze stron uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej?
W takiej sytuacji, druga strona może domagać się naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej. Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku, od dnia w którym umowa miała być zawarta.
Jeżeli umowa została zawarta w tej samej formie, w której miała być zawarta umowa przyrzeczona, czyli np. w formie aktu notarialnego, możliwe jest żądanie przymusowego zawarcia umowy przyrzeczonej. Natomiast w momencie, gdy druga strona odmawia dobrowolnego zawarcia umowy przyrzeczonej, możliwe jest wniesienie do sądu pozwu o zastąpienie wyrokiem sądu oświadczenia woli drugiej strony.
Umowa przedwstępna ze skutkiem słabszym została zawarta w dowolnej formie innej niż forma wymagana do zawarcia umowy przyrzeczonej. Jedyna sankcja, która grozi z tytułu niewykonania umowy to konieczność zapłaty odszkodowania. Nie jest możliwe zawarcie umowy przyrzeczonej pod przymusem.
Różnica pomiędzy umową przedwstępną, a przyrzeczoną jest taka, iż umowa przedwstępna zobowiązuje do zawarcia kolejnej umowy w przyszłości. Natomiast umowa przyrzeczona określa prawa oraz obowiązki stron, które prowadzą do osiągnięcia zamierzonego celu.