Wielu przedsiębiorców boryka się z problemem odzyskiwania roszczeń od niewypłacalnych kontrahentów. W momencie, gdy pozostaje jedynie ścieżka prawna – rezygnują, mimo że dług wciąż jest do odzyskania. Kiedy rozpocząć działania, aby skutecznie odzyskać pieniądze?
Przedawnienie roszczenia
Skupmy się na najczęściej występującym, czyli roszczeniu majątkowym. Prawa majątkowe wynikają z obiektywnie istniejącego interesu jednej ze stron. Zalicza się do nich m.in. prawa rzeczowe, świadczenia majątkowe, w tym małżeńskie oraz znaczną część własności intelektualnej.
Przedawnienie najprościej mówiąc, jest terminem, po którego upływie nie można skutecznie dochodzić spłacenia należności przed organami państwowymi.
Terminy
Zgodnie z przepisami ogólnymi przedawnienie następuje z upływem sześciu lat, natomiast, kiedy wyszczególnimy świadczenia okresowe oraz te związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, okres skraca się do lat trzech i tutaj pojawiają się kolejne widełki, o których warto wspomnieć:
| ROSZCZENIE | TERMIN PRZEDAWNIENIA |
| Przedwstępna umowa sprzedaży, umowa spedycji, umowa przewozu | 1 rok |
| Umowa kredytu oraz pożyczki | 3 lata |
| Umowa sprzedaży od strony przedsiębiorcy, umowa o dzieło | 2 lata |
| Umowa zlecenie, umowa świadczenia usług telekomunikacyjnych | 3 lata |
| Roszczenia z weksla wystawionego przez przedsiębiorcę | 3 lata |
| Roszczenia z weksla wystawionego przez os. fizyczną | 6 lat |
| Roszczenia z odsetek | 3 lata |
Przerwanie biegu przedawnienia
Przedawnienie nie jest sytuacją bez wyjścia. Istnieją zdarzenia, które sprawiają, że termin zaczyna biec od nowa, a mianowicie: uznanie długu przez dłużnika, wezwanie do ugody, wytoczenie powództwa oraz rozpoczęcie egzekucji. Jeżeli natomiast postępowanie sądowe lub egzekucyjne jest w toku, bieg przedawnienia zostaje zatrzymany.
Skuteczne odzyskanie należności
Na samym początku warto zwrócić uwagę, kto jest naszym dłużnikiem – firma czy osoba prywatna? Jeżeli druga opcja, to warto zwrócić uwagę na nowelizację Kodeksu Cywilnego, która stanowi w art. 117 §2, że w przypadku konsumenta, po upływie terminu przedawnienia nie można już dochodzić. W skrócie oznacza to, że Sąd z urzędu bada czy termin upłynął i jeżeli stwierdzi, że tak, to powództwo zostaje oddalone. Nie oznacza to jednak całkowitego zamknięcia drogi do odzyskania długu, ponieważ wciąż można dochodzić swoich należności na drodze polubownej.
W przypadku, gdy dochodzimy roszczenia od firmy, Sąd stwierdza przedawnienie jedynie na wniosek pozwanego, a co za tym idzie, możliwym jest uzyskanie nakazu zapłaty od przedawnionej faktury i wymagania jej zapłaty. Dodatkowo, jeżeli orzeczenie sądu zostanie zaopatrzone w klauzulę wykonalności, spłaty długu możemy dochodzić za pomocą organów państwowych tj. Komornika Sądowego.
Nie oznacza to jednak, że warto czekać, aż przedawnienie będzie nam deptać po piętach. Im szybciej zareaguje się na dług powstały z danego roszczenia, tym istnieją większe możliwości oraz szanse jego odzyskania. Warto monitorować ile dni upłynęło od terminu płatności, a im jest ich mniej, szala wygranej szybko przesuwa się na stronę wierzyciela, zwłaszcza jeżeli została podjęta współpraca z kancelarią zajmującą się windykacją polubowną.
